စကားေျပာၾကရာ၀ယ္

စကားေျပာဆုိရာ၌ လိမ္မာပါးနပ္စြာ ေျပာဆုိတတ္ရန္ လုိအပ္သကဲ့သုိ႔ တဘက္လူရဲ႕စကားကုိ ေသခ်ာနားလည္ေအာင္ နားေထာင္ရန္လည္း လုိအပ္ပါေပသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕က မိမိကသာ ေျပာခ်င္၍ တဘက္လူရဲ႕စကားကုိ နားမေထာင္ခ်င္တာတုိ႔ ဆုိလိုခ်က္ကုိ ၿပီးဆံုးေအာင္ နားမေထာင္တာတုိ႔ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။


တကယ္ေတာ့ စကားေျပာဆုိျခင္းသည္ အလြန္အေရးပါ အရာေရာက္ေသာ က႑တစ္ခုျဖစ္သည္ကုိ လူတုိင္းသိေနၾကေသာ္လည္း စကားမည္သုိ႔မည္ပံု ေျပာဆုိရမည္ဆုိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုေတာ့ ေလ့လာမွတ္သား မက်င့္ႀကံၾကသည္က မ်ားေနသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရေပသည္။

စကားေျပာေကာင္းျခင္း၊ စကားကုိ ေရလည္ပတ္လည္ ေျပာဆုိတတ္ျခင္း၊ လုိရင္းတုိရင္းျဖစ္ေအာင္ ေျပာဆုိတတ္ျခင္းစသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ စကားေျပာဆုိရာ၌ အထူးသတိထားရန္ လုိအပ္လွေပသည္။ စကားေျပာဆုိေကာင္းလွ်င္ အရာရာကုိ ေအာင္ျမင္သကဲ့သုိ႔ လူခ်စ္လူခင္လည္း ေပါမ်ားေပသည္။ စကားေျပာဆုိျခင္းနဲ႔ပတ္သတ္၍ ျမတ္ဗုဒၶမိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေသာ စကားေျပာေကာင္းျခင္း အဂၤါ(၆)ပါးကုိ တင္ျပခ်င္ပါသည္။ ၎တုိ႔မွာ...........

၁။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ကုိယ္အမူအရာရွိျခင္း။
၂။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ႏူတ္အမူအရာရွိျခင္း။
၃။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ လုိက္ေလွ်ာတတ္ျခင္း။
၄။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ မွ်တေ၀ဖန္မူရွိျခင္း။
၅။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ကုိယ္က်င့္သိကၡာရွိျခင္း။
၆။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ အသိပညာရွိျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

စကားေျပာဆုိရာ၌ အဓိကထားရမည့္ အခ်က္မွာ မိမိေျပာေသာစကားသည္ သူတစ္ပါးအတြက္ မထိခုိက္ မနစ္နာ မၾကမ္းတမ္းေသာ စကားမ်ားကုိေရွာင္ၿပီး ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစလုိေသာ ေမတၱာဓာတ္ျဖင့္ ေျပာဆုိဆက္ဆံမွ သာလွ်င္ မိမိရဲ႕စကားသည္ အဓိပၸါယ္ရွိ၍ ေအာင္ျမင္မႈရေပလိမ့္မည္။

လူ႔ေလာကစကားေျပာၾကရာတြင္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေဆြမ်ိဳးေမာင္ႏွမမ်ားကဲ့သုိ႔ သေဘာထားၿပီး လိမ္မာယဥ္ေက်းေသာ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ေျပာဆုိမွသာလွ်င္ လူရာ၀င္ေသာ စကားျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ထုိ႔ျပင္ မိမိစကားေျပာဆုိမည္ဆုိလွ်င္ မိမိရဲ႕စကားသည္ မိမိေျပာခ်င္ေသာ အဓိပၸါယ္ကုိေရာက္မေရာက္ ဆုိသည့္အခ်က္လည္း သတိထားရန္ လိုအပ္လွေပသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာခ်င္ေဇာျဖင့္ ေျပာခ်လုိက္ရာ ဆုိလုိခ်င္သည္ကားတျခား ေျပာလုိက္သည္ကတျခား ျဖစ္ေနတတ္၍ ဒုကၡေတြ႕တတ္ေပသည္။

လူသားမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ျမတ္ဗုဒၶနဲ႔ပတ္သတ္ေသာစကား ရဟန္းသံဃာမ်ားနဲ႔ ေျပာဆုိေသာ စကားမ်ားကုိ မေျပာမဆုိတတ္ မသံုးႏႈန္းတတ္သည္က မ်ားလာသည္ကုိ ေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ ထုိအသံုးအႏႈန္း မ်ားကုိလည္း တင္ျပေပးခ်င္ပါသည္။


ျမတ္ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္အား ေတြ႕ျမင္ရပါက သပၸါယ္လုိက္တာ၊ ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းလုိက္တာဟုသာ ေျပာဆုိရပါမည္။ ျမတ္ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္သည္ ေလ်ာင္းေတာ္မူပံု၊ ရပ္ေတာ္မူပံု၊ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူပံုတုိ႔ ရွိၾကပါသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ားကုိ ေတြ႕ျမင္ရလွ်င္ သူ႔ေနရာနဲ႔သူ သံုးႏႈန္းေျပာဆုိတတ္ရန္ လုိအပ္ပါသည္။

ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားနဲ႔ေျပာဆုိရာတြင္လည္း အရွင္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္၊ တင္းပါး၊ မွန္ပါ့ဘုရား။ ေလွ်ာက္တင္ပါသည္ဘုရား။ ၾကြေတာ္မူပါဘုရား။ ၾကည္ညိဳပါသည္ဘုရား။ ဆြမ္းဘုဥ္းေပးေတာ္မူပါဘုရား။ အလွဴခံေတာ္မူပါဘုရား။ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းပါသည္ဘုရား။ ဖူးေမွ်ာ္ပါသည္ဘုရားစသည့္ အေျပာအဆုိမ်ားကုိ သူ႔ေနရာသူ ေျပာဆုိတတ္ရန္ လုိအပ္ပါေပသည္။

စကားေျပာမတတ္၍ ေျပာတတ္သလုိ ေျပာလွ်င္ေရာ အျပစ္ရွိသလားလုိ႔ ေမးလာလွ်င္ စိတ္ထဲက ၾကမ္းတမ္းမုိက္႐ုိင္းလုိေသာ စိတ္ဆႏၵမရွိပါက အျပစ္မရွိေသာ္လည္း ဗုဒၶသာသနာႏြယ္၀င္မ်ားျဖစ္ပါက လူသူေလးပါးထဲတြင္ ထုိသုိ႔ေျပာဆုိမွသာလွ်င္ မိမိတို႔၏စကားသည္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ေသာ စကားျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

ယခုေခတ္ လူငယ္ေလးမ်ားသည္ ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ စကားေျပာရမည္ကုိ ေၾကာက္သလုိလုိ လန္႔သလုိလုိ ျဖစ္ေနတတ္ၿပီး စကားမေျပာခ်င္ၾကေပ။ ထုိသုိ႔ ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ မေျပာမဆုိ မရင္းႏွီးေသာေၾကာင့္ သူတို႔ေလးမ်ား၏ သႏၱာန္၌ ဗုဒၶနဲ႔သက္ဆုိင္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈအသိပညာမ်ား ေခါင္ပါးေနၾကျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ စာေရးသူက မိမိထံသုိ႔ ဘာသာေရး၊ ပညာေရး၊ ဗဟုသုတစေသာ အသိပညာမ်ား ေမးျမန္းခ်င္၍ ေရာက္လာၾကေသာ ေခတ္လူငယ္မ်ားအား စကားမေျပာတတ္လုိ႔ဆုိၿပီး စကားမေျပာ မေမးျမန္းဘဲနဲ႔ေတာ့ မေနပါနဲ႔။ သိခ်င္တာကုိေမးပါ။ ဘယ္လုိေျပာရမည္ဆုိတာကုိလည္း သိခ်င္ရင္ ေမးပါ။ စကားမေျပာတတ္လုိ႔ မေျပာမေမးဘဲေနသြားမည္ဆုိလွ်င္ သင္တုိ႔သႏၱာန္မွာ ဘာသာေရးဗဟုသုတ အသိဉာဏ္မ်ား ရရွိလာလိမ့္မည္ မဟုတ္၊ ငါသည္ သင္တုိ႔အား ငါ၏ေမာင္ႏွမသားခ်င္းကဲ့သုိ႔ သေဘာထားေသာေၾကာင့္ အစဦး၌ ေျပာတတ္သလုိ ေျပာႏုိင္ပါသည္ဟု မိန္႔ေတာ္မူေပးခဲ့သည္။

စာေရးသူကုိယ္တုိင္ကလည္း ျပည္ပ၌ ပညာသင္ေနတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် တရားမေဟာႏုိင္ေသး၍ အြန္းလုိင္းကေန မိမိရင္ထဲ၌ ရွိေနသည့္ အသိပညာမ်ားကုိ အမ်ားအက်ိဳးရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ထားေသာေၾကာင့္ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ပုိ႔စ္ေရးတင္၍ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ေမးျမန္းလာမႈမ်ားကုိ ေျဖဆုိေပးေနျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

ဤပုိ႔စ္ကုိ ေရးသားျခင္းသည္ မိမိတို႔၏ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား စကားေျပာဆုိျခင္းနဲ႔ပတ္သတ္၍ လိမ္မာယဥ္ေက်းေစလုိေသာ ဆႏၵျဖင့္ ေရးသားတင္ျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ယခုေတာ့ ဤမွ်နဲ႔ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါရေစ။ ေနာက္မွ ဆက္လက္ေရးသားတင္ျပေပးပါအုန္းမည္။